De Afghaanse Qadir Nadery ontvluchtte met zijn vrouw en kinderen zijn door oorlog verscheurde land. Na drie maanden reizen kwam het gezin aan in België. En pas na vier asielaanvragen mochten ze blijven. Samen met de Vlaamse journalist Leo Bormans schreef Qadir een boek over zijn reis van hoop.
Geboren en getogen in een land van oorlog is het wereldbeeld van Qadir niet zoals dat van een kind en jongvolwassene hoort te zijn. Een woord voor ‘geluk’ kennen Afghanen niet; hij moest het doen met hoop. Zijn ouders verpakten die hoop in mooie verhalen en wensen.
Op zijn 23e voelde Qadir dat hij iets positiefs moest doen in zijn land en vertrok hij uit zijn dorp naar de hoofdstad Kabul. Hij werkte in culturele instellingen, onder andere voor de Fransen. Hij maakte kennis met theater en concerten, entertainment, iets wat de Taliban verbieden. Dat zijn werk niet veilig was, bleek toen de Taliban het culturele centrum van de Franse ambassade aanvielen met een zelfmoordaanslag. Qadir was op dat moment gelukkig niet aanwezig, maar er vielen twintig gewonden en één persoon kwam om het leven. Overal sterven dierbare mensen. Qadir houdt zich overeind door te werken voor de internationale troepen die zijn land komen bevrijden.
De vlucht
Door zijn werk voor internationale troepen en culturele instellingen werd de dreiging voor Qadir toch snel te groot. Twee dagen na Qadirs vertrek vielen de Taliban zijn dorp binnen. Omdat ze Qadir niet konden vinden, vermoordden ze zijn vader en hebben ze zijn huis in brand gestoken.
Intussen liepen Qadir en zijn vrouw met hun kinderen door de stoffige Afghaanse woestenij. Hun zoontje had astma en kon door het stof niet meer goed ademen en stierf in Qadirs armen. Ze hebben hem in het zand begraven en zijn met hun twee jonge dochters verder getrokken. Met paarden over de bergen en later in een rubberbootje over de zee.
“Daar waar twee bliksemschichten samenkomen ontstaat een diamant” – Qadir en Leo
Toekomst in België
Na drie maanden onderweg komen Qadir en zijn gezin aan in België. In het dorp waar het asielzoekerscentrum ligt ontmoeten ze Leo Bormans, onderzoeker, schrijver en journalist. Leo en zijn vrouw wonen in het dorp en leggen contact met het gevluchte Afghaanse gezin. Toeval bracht hen samen en er ontstond een vriendschap, sterk als diamant. Qadir vertelde Leo zijn verhaal; over zijn afkomst, zijn leven en zijn reis, hopend op een vrij leven. Intussen volgen ze de asielprocedure, maar worden drie keer op rij afgewezen.
Leo en zijn vrouw zijn evenzo verbaasd over de afwijzing als Qadir en diens gezin. Met de 100 vrienden van Qadir – hij had snel mensen leren kennen dankzij vrijwilligerswerk – verzetten ze zich tegen zijn uitzetting. Ze zorgen voor geld om een huis te huren en de kinderen van Qadir naar school te kunnen sturen. Na een vierde gesprek werden Qadir en gezin eindelijk erkend en mochten ze in België blijven.
Het boek
Geïntrigeerd door het verhaal van Qadir ging Leo’s schrijvershart sneller kloppen. “Dit verhaal schreeuwt om opgeschreven te worden”, zei hij. Samen met Qadir schreef hij een jaar lang, soms dag en nacht, aan het boek dat vertelt over de vlucht. Ze zijn in Qadirs wereld gedoken om het verhaal met zijn (spreek)woorden op te schrijven. Daaruit is het boek De Knikkers van Qadir voortgekomen. Een zeer aangrijpend en prachtig geschreven boek waarin hoop en kracht drijfveren zijn en dat emotioneert en inspireert.